Kadınlarda ölüm nedenlerinde ikinci sırada yer alan meme kanserinin erken dönem tanısında en etkili görüntüleme yöntemi mamografi. Anadolu Sağlık Merkezi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nuri Ceydeli “Memesinde sorun tespit edilen her yaştaki kadın ve herhangi bir sorunu olmayan 40 yaş ve üstü kadınlar mamografi çektirmelidir” diyor.
Meme kanseri kadınlarda kansere bağlı ölüm nedenleri arsında akciğer kanserinden sonra ikinci sırada yer alıyor. Meme kanserinde erken teşhis ise hayat kurtarıyor. Meme kanserine mamografi çektirerek tanı koymak mümkün. Çoğunlukla kadınları ürküten mamografinin ise herhangi bir zararı yok.
Mamografi, özel bir röntgen cihazıyla ve düşük doz ışın kullanılarak meme filmi çekilmesi işlemidir.
Çekim sırasında memelerin cihaz üzerinde bulunan iki plaka arasında kısa süreli sıkıştırılması gerekir. Bu nedenle memelerin en az hassas olduğu dönem seçilmelidir. Adet bitimini takip eden hafta, memelerin en az hassas olduğu ve yine memelerdeki şişliğin de en az olduğu dönemdir. Çekim için bu dönemin seçilmesi daha uygundur.
Kendi kendine ya da hekim tarafından yapılan muayenelerde ancak 1,5–2 cm ve daha büyük boyutlu kitleler saptanabilirken, mamografi meme içindeki değişiklikleri 0,5 santimetrenin altındayken dahi tespit edebiliyor. Bu da tanı ve tedavinin 2 yıl önce başlaması anlamına geliyor. Bir meme tümörü doktor ya da hastanın kendisi tarafından yakalandığında ortalama 8-10 yıllık oluyor. Çekimden önce kozmetik malzeme kullanılmaması gerekiyor.
Çekim sırasında belden yukarısı çıplak olmalıdır. Bu nedenle iki parçalı kıyafetler tercih edilmelidir. Filmi kötü etkileyeceğinden, koltuk altı deodorantı, talk pudrası ve losyon gibi kozmetik malzemeler kullanılmamalıdır. Aksi takdirde bunlar mamogramda kalsiyum birikintisi olarak değerlendirilebilir. Çekime giderken –eğer varsa- daha önce çekilmiş mamografilerin (yalnızca raporların değil filmlerin de) götürülmesi unutulmamalıdır.
Mamografinin klasik röntgenden en önemli farkı daha düşük dozda daha yüksek kalitede görüntü verebilmesidir. Tekniğin gelişimine paralel olarak meme incelemesinde maruz kalınan doz giderek azalmaktadır. Dünya literatüründe mamografi nedeni ile kanser olmuş kadın yoktur. Kullanılan X-ray dozu genellikle 30 KVP’dir.
Mamografiler tanı ve tarama amaçlı olmak üzere ikiye ayrılır. Tanı amaçlı mamografi yaş göz önüne alınmaksızın memesinde sorun tespit edilen her kadına çekilmelidir. Tarama amaçlı mamografi ise ABD Kanser Derneği ve Radyoloji Birliği’nin önerisi (ülkemizde de bu öneriler kabul görmektedir) doğrultusunda aşağıda sıralanan durumlarda çekilmelidir.
Mamografi çekilirken en önemli nokta memelerin yeterince sıkıştırılması ve yassılaştırılmasıdır. Bu sayede meme dokusunun üst üste gelmesi önlenerek, maksimum oranda dokunun incelenmesi, kitlelerin gözden kaçmaması, yalancı kitle görünümünün olmaması sağlanır. Aynı zamanda bu sıkıştırma, inceleme sırasında maruz kalınacak ışın dozunu da azaltır. Memelerin sıkıştırılması bir miktar rahatsızlık yaratsa da çekim süresi çok kısa olduğundan sorun yaratmıyor. Bu rahatsızlık çok küçük ve çok büyük memelerde daha yüksek oranda görülebiliyor. 40 yaşında meme iç yapısında başlayan ve daha sonra hızlanma gösteren involüsyon ile memede glandüler yapının yerini yağ dokusu alıyor. Bu nedenle mammografinin uygulanması daha da kolaylaşıyor ve tanı duyarlılığı %100’lere yaklaşıyor. Menopozda östrojen tedavisi alanlarda bu değişiklikler daha yavaş olacağından mammografi tanı duyarlılığı biraz daha düşük oluyor.
Memesinde sorun tespit edilen her yaştaki kadına ve herhangi bir sorunu olmayan 40 yaş ve üstü kadınlara (yaşa bağlı olarak belirli aralıklarla) çekilmelidir.
Yüksek riskli kadınlarda mamografi yanında, hekim önerisi halinde; meme USG, anjiyografi, termografi, transilimünasyon, bilgisayarlı tomografi çekilmesi, MR’ın yanı sıra kanda meme ile ilgili tümör belirteçlerine bakılması, Tc 99 ile sintigrafi, steriotaktik biyopsi yapılması gerekir.
Normalde analog detektör yerine teknolojik olarak geliştirilen dijital detektörlerin kullanılması ile üretilen cihazlardır. Mamografide en sık rastlanan iyi sınırlı kitle lezyonları, kist ve fibroadenomdur. Kistler genellikle 40’lı yaşlardan sonra görülür, menopozla birlikte gerileyebilir.
Son güncellenme tarihi: 22 Nisan 2020
Yayınlanma tarihi: 14 Ekim 2015
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Kadın Hastalıkları ve Doğum
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Hamilelikte idrar yolu enfeksiyonlarını önlemenin 10 yolu
20 Eylül 2023 Çarşamba
10 soruda Menopoz ve Menopoz Tedavisi
3 Kasım 2023 Cuma
Adeti Ertelemek Ne Kadar Doğru?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Düzensizliği Neden Olur? Adet Düzensizliği Nasıl Geçer?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Gecikmesi: Nedir, Belirtileri Nedir, Neden Olur?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Öncesi Sendrom (PMS) ve Tedavisi
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Söktürücü: Nedir, Ne İşe Yarar?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Akıntı Nedir? Neden Olur?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Beta HCG: Nedir, Değeri Kaç Olmalıdır?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar: Nedir, Türleri, Belirtileri, Tedavisi ve Önleme Yolları
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Doğum Kontrol Hapı: Nedir, Avantajları ve Dezavantajları, Kullanım Şekli, Yan Etkileri
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Ertesi Gün Hapı: Nedir, Ne Zaman, Nasıl Kullanılır?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Genital Siğil ve Tedavisi
23 Ağustos 2023 Çarşamba
HPV Aşısı: Nedir, Kimlere, Ne Zaman Yapılabilir?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Spiral Nedir? Spiral Ne Zaman ve Nasıl Takılır?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Vajinal Mantar: Nedir, Belirtileri Nelerdir, Neden Olur ve Nasıl Geçer?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Vajinismus Nedir? Vajinismus Tedavisi Nasıl Olur?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Yerleşme Kanaması: Nedir, Nasıl, Ne Zaman Olur?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Yumurtalık Kisti Nedir?
20 Eylül 2023 Çarşamba
Regl Ağrısı Nasıl Geçer? Neden Olur?
21 Eylül 2023 Perşembe
Yumurtlama Dönemi: Nedir, Belirtileri, Hesaplama Yöntemi
11 Ekim 2023 Çarşamba
Boş Gebelik Nedir, Belirtileri ve Tedavisi
11 Ekim 2023 Çarşamba
Genital Bölge Temizliği
11 Ekim 2023 Çarşamba
Hamilelikte (Gebelikte) Cinsellik Nasıl Olmalıdır?
11 Ekim 2023 Çarşamba
Herpes Virüsü Nedir, Belirtileri, Bulaşıcılığı ve Tedavisi
9 Kasım 2023 Perşembe
Çikolata kisti neden olur? Belirtileri nelerdir?
9 Kasım 2023 Perşembe
Doğumsal Anomaliler
12 Aralık 2023 Salı
Prenses Doğum (Epidural Normal Doğum) Nedir?
12 Aralık 2023 Salı
Servikal Serklaj Nedir?
9 Şubat 2024 Cuma
Vajina Kaşıntısına Ne İyi Gelir? Vajina Kaşıntısı Neden Olur?
3 Nisan 2024 Çarşamba
Menopoz Nedir? Menopoz Belirtileri Nelerdir?
17 Nisan 2024 Çarşamba
Hamilelikte Mide Yanması Neden Olur? Nasıl Geçer?
17 Nisan 2024 Çarşamba
Östrojen Nedir? Östrojen Hormonu Nasıl Arttırılır?
7 Haziran 2024 Cuma
Rahim Kanseri Nedir? Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir?
7 Haziran 2024 Cuma
Jinelolojik Kanserlerde Erken Tanının Önemi
5 Eylül 2024 Perşembe
Prolaktin Nedir? Prolaktin Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?
10 Eylül 2024 Salı
Robotik Miyom Ameliyatı Nedir? Nasıl Uygulanır?
Öne Çıkan Kanser Yazıları
Bunları da oku
Doktorlar
