Gastrit Nedir? Gastrit Belirtileri ve Tedavisi

Gastrit, midedeki mukoza zarının iltihabıdır. Pek çok insanda meydana gelen bu hastalık başlangıçta belirtiler göstermese de ilerlediği takdirde mide ağrısı, şişkinlik gibi semptomlara yol açabilir. Tedavi yolları nedene göre değişiklik gösterir ve tedavi gerçekleştirilmezse farklı hastalıklara ve yan etkilere yol açabilir.

Gastrit Nedir?

Gastrit Türleri Nelerdir?

Gastrit türleri gelişme ve çıkış şekline göre isimlendirilebilir. Gelişme şekline göre akut ve kronik, çıkış şekline göre de eroziv ve eroziv olmayan gastrit olarak sınıflandırılır. 

• Akut gastrit: Aniden gelişir, ancak geçici bir durumdur. Bu tür gastrite neden olan tetikleyiciler de geçicidir. Örneğin stres bir tetikleyici olabilir. Stres azaldığında ya da ortadan kalktığında bu türün belirtileri de azalacaktır. 
• Kronik gastrit: Uzun bir süreçten oluşur. Bu yüzden semptomlar kendini gösterene kadar anlaşılmayabilir. Başka kronik sorunların bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir. 
• Eroziv gastrit: Gastrite sebep olan faktörün mide zarını aşındırması ve orada yara (ülser) oluşturması anlamına gelir. Fazla asit salgılanmasında meydana gelebilir. 
• Eroziv olmayan gastrit: Aşındırıcı etkiye sebep olmaz, sadece zarın tahrişine (kızarmasına) yol açabilir. Eroziv olmayan gastritin özel bir formu atrofik gastrittir. Atrofik gastritte mide zarında atrofiye uğrama (incelme) olur. 

Gastrit Belirtileri Nelerdir?

Gastrit başlangıçta belirti göstermeyebilir, ancak zaman geçtikçe ve mide zarı kendini savunamayacak hale geldiğinde şiddetli ve uzun süren semptomlar ortaya çıkabilir. Gastritte yaşanabilecek belirtiler şunlardır: 

• Mide ağrısı, 
• Şişkinlik, 
• Mide ekşimesi, 
• Hemen doyma, 
• İştahta azalma, 
• Geğirme, 
• Hıçkırık. 

Gastrit kaynaklı mide ağrısı genellikle karnın üst ve orta kısmında yaşanır. Ağrının etrafa yayılmasından kaynaklı bazen tam olarak hangi bölgede olduğunu anlamayabilirsiniz, ancak ülserleşme olduysa daha keskin ve konumu belli bir ağrı yaşanabilir. Ağrının yanı sıra yanma da hissedilebilir. Eğer ülser varsa ve ülser kanıyorsa dışkıda siyah kan, kusarken kan görülmesi gibi belirtiler de gözlenebilir. Bu belirtileri yaşıyorsanız, bir sağlık kuruluşuna başvurmanız tavsiye edilir. 

Gastrit Neden Olur?

Gastrit, temelde bağışıklık sisteminin mide zarını tehdit olarak algılayıp o bölgeye saldırmasıdır. Bağışıklık sistemi nedensizce değil bazı sebepler sonucunda tehdit olarak algılar ve zara inflamatuar hücreler gönderir. Mide zarını bir tehdit haline getirebilecek pek çok faktör vardır.  

• Otoimmün rahatsızlıklar: Otoimmün hastalıklar kronik iltihaba neden olurlar. Bu hastalıklara tip 1 diyabet, sedef, Addison hastalığı gibi pek çok rahatsızlık örnek olarak verilebilir. 
• Kimyasallar: Bazı ilaçların kullanımı gastrite neden olabilir. Kimyasallar ne kadar ve hangi sıklıkta tüketildiğine bağlı olarak akut veya kronik gastrit oluşumuna sebep olabilir. Yaygın olarak ağrı kesici, ateş düşürücü ve iltihap azaltıcı hapların fazla kullanılması ile olur. 
• Travma: Vücutta travma oluşması beynin sindirim sistemine giden kanı azaltmasına ve hayati organlara yönlendirmesine yol açar. Bu da mide zarının savunma özelliğinin azalmasına sebep olur ve kimyasallara karşı savunmasız hale gelir. Vücutta cerrahi bir işlem uygulanması veya farklı travmalar aniden gelişen gastritin oluşumuna sebep olabilir. 
• Enfeksiyon: Gastritin en yaygın nedenidir. Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar akut gastrite neden olabilirken, H. pylori’nin sebep olduğu enfeksiyon kronik gastrite neden olabilir. H. pylori bakterisi peptik ülser hastalığına da yol açabilir. Bu bakteri midenin içinde yaşar, tahrişe ve iltihaba neden olur. Az rastlansa da mantar ve parazitlerde gastrit yapabilir. 

Tüm bu nedenlere ek olarak kemoterapi ve radyasyon tedavisi alıyor olmak, gıda alerjileri, çölyak hastalığı ve safra reflüsü hastalığı gastritin nedenleri arasında sayılabilir. 

Gastrit Nasıl Teşhis Edilir?

Gastrit Nasıl Tedavi Edilir?

Gastrit Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Gastrit Nasıl Önlenir?

Gastrit tam anlamıyla önlenebilecek bir hastalık değildir, ancak küçük hayat değişiklikleriyle gelişme olasılığı azaltılabilir. Gastritin gelişme olasılığını azaltmak için şunlar yapılabilir: 

• Hijyen: Sık sık ellerinizi yıkayarak H. pylori bakterisinin bulaş olasılığını azaltabilirsiniz. 
• Rahatlatıcı uygulamalar: Gün içerisinde yaşanan veya uzun süreli stres vücut için bir travma yaratır. Travma sonucunda sindirim sistemine giden kan miktarı azalacağı için stres giderici yöntemler deneyebilirsiniz. Meditasyon ve egzersiz stresi azaltıcı etkidedir. 
• Zararlı maddeler: Zararlı maddeler tüketmeyerek veya daha az tüketerek gastritin önüne geçebilirsiniz. 
• Beslenme: Yemek yerken öğünleri küçültmek, yavaş yavaş ve belli bir düzen içerisinde tüketmek midenin daha iyi sindirmesini sağlayabilir. Aynı zamanda baharatlı, asitli ve kızarmış besinlerden kaçınmak da iyi bir seçenek olabilir. 

Eğer siz de kendinizde gastrit veya diğer sindirim sistemi rahatsızlıkları olduğunu veya oluşabileceğini düşünüyorsanız, bir sağlık kuruluşundan gastroenteroloji bölümünden randevu alarak muayene olabilirsiniz.